KONFIGURASAUN
BA REDE LAN (LOCAL AREA NETWORK)
Maneira sira ne’ebe atu
halo konfigurasaun ba rede LAN (Local Area Network)
A. Introdusaun Rede
Komputador
Rede Komputador sai hanesan konjuntu ida
husi komputador, printer, nune mos ho instrumentu seluk tan ne’ebe halo ligasun
hodi sai ida deit. Informasun no dadus sira sei halai husi kabel no mos la liu
husi kabel ne’ebe bele fasilita ema ne’ebe uja rede refere nune fasil hodi bele
fahe informasaun no dadus ba malu ho diak, uja hamutuk fasilidade printer no
fasilidade husi Hardware/Software ne’ebe halo ligasaun husi rede. Kada
komputador, printer ka periferal ne’ebe halo ligasaun ho rede hanaran Node. Iha
rede nian sei inklui komputador 2, sanulu, atus no milhaun node. Tipo rede
sira, Em jeral rede komputador fahe ba parte lima mak hanesan:
1. Local Area Network
(LAN)
Local Area Network (LAN), sai hanesan
rede komputador privadu ida ne’ebe iha area ida nia laran ka iha eskola ida nia
laran ne’ebe ho medida to’o kilometro. LAN baibain uja atu halo ligasaun husi
komputador privadu no Workstation husi kantor perusahaan ka kompanha ida nia
laran atu bele uja hamutuk rede (resource ne’ebe hanesan printer) no bele troka
informasaun ho diak.
2. Metropolitan Area
Network (MAN)
Metropolitan Area Network (MAN), ne’e
nia base sei uja liu versaun LAN ne’ebe ho kapasidade boot no enjeralmente uja
teknologia hanesan ho LAN. MAN bele inklui iha kantor sira no kompanya ne’ebe
besik malu nune mos sidade, no atu bele explora presijasaun privadu (setor
privadu) ka jeral. MAN forsa apoiu dadus no lian, no bele mos halo ligasaun ho
rede kabel televisaun.
3. Wide Area Network
(WAN)
Wide Area Network (WAN), atu alkansa
inkliu iha area geografia ne’ebe luan, dalabarak inklui iha Nasaun no bele mos
iha ilha. WAN konsiste husi konjuntu Mesin sira ne’ebe iha objetivu atu halao
program (aplikasaun) husi usada.
4. Rede (Jaringan)
Tuir lolos iha rede barak ne’ebe inklui
iha Mundu ida ne’e, dalaruma uja Hardware no Software ne’ebe la hanesan. Ema
ne’ebe uja rede iha hakarak tebes atu bele halo komunikasaun ho ema ne’ebe uja
rede seluk, iha hakarek hanesan ne’e presija ligasaun entre rede nebe dalabarak
la kompatibel no la hanesan. Dalabarak atu uja metode refere sei presija
instrumentu ida ne’ebe naran Gateway define atu halo ligasaun no bele ejekuta
tradusaun ne’ebe presija, bele Hardware no Software. Konjuntu husi rede ne’ebe
halo ligasaun ne’e mak hanaran rede. 2
5. Rede La Ho Kabel
(Wireless)
Rede la ho Kabel (Wireless) sai hanesan
solusaun ida ba iha komunikasaun ne’ebe labele halo husi rede ne’ebe uja kabel.
Tamba dalaruma ema ne’ebe hakarak simu informsaun ka halo komunikasaun apesar
ita iha kareta leten ka iha aviaun leten, maka absoluta sei presija Rede nebe
la uja kabel (Wireless) tamba koneksaun rede la posivel atu liga iha kareta
leten ka iha aviaun leten. Tan ne’e agora dadaun rede la uja kabel barak mak
uja servisu diak satelit no forsa fo kapasidade asesu lais liu ne’ebe kompara
ho rede uja kabel. FTP (File Transfer Protocol) FTP (File Transfer Protocol)
ne’ebe sai reprejenta hanesan rede estandar ne’ebe bele uja atu manipula, troka
ka fahe file liu husi rede ida ho basiku TCP/IP. FTP halo iha arsitektur Client
– Server. No explora koneksaun no kontrola dadus aparte entre aplikasaun
Clinete no Server. FPT mos dalabarak uja ba iha komponente aplikasaun atu
otomatika tranfere atu halo funsaun ba iha programa internal.
TCP/IP (Transmission
Control Protocol/Internet Protocol).
TCP/IP katak komunikasaun dadus standar
ne’ebe uja husi komunidade rede iha prosesu troka dadus husi computador ida ba
komputador seluk iha rede internet. Protokolu ida ne’e sei la hamrik mesak,
tamba protokolu ida ne’e forma husi konjuntu protokolu (Protocol Suite).
Protokolu ida ne’e mos sai hanesan protokolu ne’ebe ema barak uja iha momentu
ida ne’e. Dadus refere sei implementa fila fali ba iha modelu Software iha
sistema operasaun. Termu ne’ebe fob a iha Software ne’e mak TCP/IP stack.
B. SASAN NE’EBE PRESIJA
ATU MONTA REDE KOMPUTADOR
1. Kabel
UTP : funsaun atu halo ligasaun entre komputador ida ba komputador seluk no
kabel ne’e mak sai hanesan dalan atu halo koneksaun.
2. Konektor
RJ-45 : sai hanesan peripheral ida ne’ebe atu liga ba kabel UTP nia
tutun.
3. Tang
Crimping : sai hanesan instrumentu ida hodi uja atu tesi kabel UTP no atu habit
kabel nia tutun.
4. LAN
Tester : sai hanesan instrument ida ne’ebe atu koko valor husi kabel ne’ebe ita
halo.
HUB
(Hubungan)/Ligasaun : sai hanesan instrumentu ida ka dalan ida atu liga kabel
stright husi komputador ba Hub no husi Hub ba komputador seluk.
Depois
de Instrumentu no Material hirak ne’ebe temi iha leten ne’e prepara ona, agora
bele monta ona kabel, hare nia dejenhu iha okos:
Tuir
Mai Dejenhu Kabel:
1. Kabel Cross
Formasaun
parte A Formasaun parte B
Mutin
Verde = Mutin Orange
Verde
= Orange
Mutin
Orange = Mutin Verde
Ajul
Ajul = Ajul Ajul
Mutin
Ajul = Mutin Ajul
Orange
= Verde
Mutin
Coklat = Mutin Coklat
Coklat
= Coklat
Funsaun
atu :
Haliga
direitamente husi PC ba PCno liu husi HUB/Switch.
2. Kabel Straight
Formasaun
parte A Formasaun parte B
Mutin
Orange = Mutin Orange
Orange
= Orange
Mutin
Verde = Mutin Verde
Ajul
= Ajul
Mutin
Ajul = Mutin Ajul
Verde
= Verde
Mutin
Coklat = Mutin Coklat
Coklat
= Coklat
Funsaun
atu :
Hakiga
PC ho uja HUB/Switch.
C. LALAOK MONTA REDE
PEER TO PEER UJA KABEL CROSS HO KOPUTADOR RUA (2).
1. Monta Kabel
Primeiru hasai kabel UTP nia kulit
depois haloos kabel refere atu nune fiu hirak ne’ebe iha laran sai los. Haforma
pojisaun tuir diagrama ne’ebe fo sai iha leten. Tau konsentrasaun ho diak,
tamba iha kabel ida ne’e nia tutun sorin ho tutun sorin seluk la hanesan Tesi
kabel nia tutun atu nune sai hanesan (tetuk). Hatama ba iha konektor RJ-45 no
dudu makas atu nune bele to’o iha RJ-45 nia laran, tuir mai habit ho Tang crimping.
Halo tuir mos maneira ida ne’e ba iha kabel UTP nia tutun sorin. Hatama kabel
nia tutun sorin-sorin ba iha LAN-tester dopois cek, karik lampu husi tester
nian lakan husi 1-8 ligadu tuir formasaun ne’ebe iha leten maka kabel refere
pronto ona.
Atu hatene nia diferensia husi kabel
Cross ho kabel Stright, maka ita presija hare didiak iha kabel rua ne’e, iha
kabel ida ita sei detekta lolos katak formasaun husi primeiru sorin no primeiru
sorin mak kor mutin orange hotu entaun ne’e kabel Stright, maibe karik ita tau
hamutuk no detekta didiak se husi kabel sorin 5 ni tutun kor mutin verde no
tutun seluk kor mutin orange mak ne’e ita hatene ona katak ida ne’e mak kabel
cross.
Antes atu monta rede Peer to Peer, ita
so presija deit mak komputador rua, ida sai hanesan server/servidor no ida
seluk sai hanesan kliente. Tuir mai nia lalaok.
1. Haliga
kabel cross husi komputador ida ba komputador seluk
2. Depois
de hatama ka haliga kabel ba iha komputador iha parte taskbar nian sei mosu
Wireless. Depois sei mosu jendela network nian ne’ebe haliga ona kabel, tuir
mai halo setting ba iha IP Adress husi komputador ida-idak
3. Tuir
mai sei mosu jendela Curent connection Currently connected to.
4. Hili
ka klik open Network Sharing Center, sei mosu jendela Wiew you basic network
information and setup connection.
5. Klik
local area network, mosu janela Local Area Connection Status.
6. Klik
properties mosu janela Local Area Connection Properties.
7. Hili
parte Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4) ka halo ativo tiha no klik
properties sei mosu janela Internet Protocol Version 4(TCP/IP) properties.
8. Hili
ka hamoris Use the following IP address no priense ka kria IP address, Ezemplu
IP address server 192.168.10.5, subnet mask 255.255.255.0, Default Gateway
husik mamuk ba kliente IP address 102.168.10.9, subnet mask 255.255.255.0 ,
Default Gateway priense fali IP address server, mak hanesan 192.168.105
9. Priense
hotu tiha Hili OK.
Iha parte janela Local Area Connection
Properties nian ita tenke determina iha icon Sharing iha nia laran tenki tau
simbolu iha Allow other network users to connect trough this computer’s
internet connection atu nune file nebe Sharing ho kondisaun ne’ebe loke.
D. LALAOK MONTA REDE HO
KABEL STRIGHT UJA HUB
1. Monta Kabel Stright
Primeiro hasai kabel UTP nia kulit
depois haloos kabel refere atu nune’e fiu ne’ebe iha laran sai los.
Haforma pojisaun tuir diagrama ne’ebe fo sai iha leten, tesi kabel nia tutun
atu nune’e sai henesan tetuk ou kaber, hatama ba iha RJ-45 no dudu makas atu
nune’e bele to’o iha RJ-45 nia laran, tuir mai habit ho alkati habit/Tang
crimping halo tuir mos maneira ida ne’e ba iha kabel UTP nia tutun sorin. 8
hatama kabel nia tutun sorin-sorin ba iha LAN-tester depois cek/kontrola, karik
lampu husi tester nian 1-8 ligadu maka kabel refere prontu
2. Lalaok Monta Rede
Iha lalaok ida ne’e nia maneira sei
hanesan mos ho maneira peer to peer uja Cross maibe so ke iha ne’e sei presija
komputador tolu, Kabel Stright no HUB. Tuir mai hili komputador ida atu sai
sevidor ou baibain ema hanaran (Server) no komputador rua seluk sai hanesan
elementus ou Cliente. Tuir mai liga kabel Stright no HUB ne’ebe prontu ona.
Haliga kabel Stright husi Komputador ba iha Konektor HUB, entre komputador tolu
ne’ebe atu uja halo koneksaun. . Haliga kabel stright husi Komputador ba HUB nune
mos ho komutador rua seluk, depois de liga sei mosu janela Wireless iha parte
Taskbar.
Tuir
mai sei mosu janela Currently connected to.
1.
Hili ka klik Open Network and Sharing
center, sei mosu janela View your basic network information and set up connection.
2.
Klik Local Area Connection, mosu janela
Local Area Connection Status.
3.
Klik Properties mosu janela Local Area
Connection Properties.
4.
Hili iha parte Internet Protocol Version
4 (TCP/IPv4) ka halo ativu tiha no klik properties sei mosu janela Internet Protocol
Version 4(TCP/IP) Properties.
5.
Hili ka hamoris Use The Following IP
address no prense ka kria IP Adress. Exemplu : IP Adress Server 192.168.10.5 ,
Subnet Mask 255.255.255.0 , Default Gateway husik mamuk. Ba Cliente IP Adress
192.168.10.9 , Subnet Mask 255.255.255.0 , Default Gateway prense fali IP
Adress Server, mak hanesan 192.168.10.5, nune mos ho IP Cliente seluk tan.
Depois sei mosu nia jendela IP address nian.
6.
Prense hotu tiha hili OK.
Iha parte janela Local Area Connection
Properties nian determina iha icon Sharing iha nia laran tenki tau simbolu iha
Allow other network users to connect trough this computer’s internet connection
atu nune’e Dadus nebe’e Sharing ho kondisaun ne’ebe loke.
KRIA WIFI KA WIRELESS
(AD E. MANEIRA - HOC)
1. Maneira halo ativu
Wireless
1.
Cek driver wireless nian, se laiha
poresija Instal.
2.
Halo ativu wireless ho hanehan butaun ka
keyboard ne’ebe ho simbolu Wireless , depois de halo ativu wireless, mosu
janela wireless nian.
2. Maneira kria
Wireless (ad-hoc)
1.
Klik butaun Start
2.
Hili Control Panel, mosu Janela Adjust
Computer’s Setting
3.
Hili Network and Internet, mosu janela
Network And Internet.
4.
Hili Network and sharing center, mosu
janela View your basic network information set up connection, iha parte seluk
mos bele uja deit ho hili ka klik iha janela Wireless Network Connection nia
okos ne’ebe ho naran Open Network and Sharing Center maka sei mosu nia lalaok
hanesan mos iha control panel nian.
5.
Hili set up a new connection or network
mosu janela Choose a connection option.
6.
Hili set up a wireless ad-hoc (computer
to computer) network.
7.
Hili Next
8.
Mosu kanela set up a wireless Ad-Hoc
network
9.
Hili Next
10.
Mosu janela Give your network a name and
choose security option janela leten ne’e haruka atu priense Network Ad-Hoc,
hili security type no priense security key, tuir mai tau simbolu ba iha Save
this network, iha security key tenke priense karakter ou lia fuan to’o ualu,
tamba karakter ou lia fuan ne’e refere ba security type ne’ebe ita hili, Naran
mosu janela the class B III network is read to use, signifika katak kriasaun
Ad-Hoc Network susesu ona.
11.
Hili close.
12.
network “class B III”, security type
“WPA2-personal”, security “12345678” janela Give your network a name and shoose
security option ne’ebe ita priense ona naran no seguransa nian.
13.
Hili next
3. Maneira kria IP
Address
Determina ona katak kliente tenke halo
koneksaun ona ho Naran Wireless ne’ebe kria servidor ou (server), katak liga ba
iha wireless Class III, tuir mai kria IP address ho nia maneira mak
hanesan tuir mai ne’e :
1.
Klik iha Start ou Butaun Start
2.
Hili control panel
3.
Mosu janela adjust your compter’s
setting
4.
Hili network and internet sei mosu
janela network and internet
5.
Hili network and sharing center mosu
view your basic network information set up connection .
6.
Hili wireless network connection class B
III, sei mosu janela Wireless Network Connection.
7.
Klik icon properties mosu janela
wireless network connection properties
8.
Hili internet protocol version
4(TCP/Ipv4).
9.
Hili Icon properties mosu janela
Internet Protocol Version 4(TCP/Ipv4)
10.
Hili use the following IP address no
kria IP address, Ezemplu :IP address 192.168.10.5 ba server/servidor,subnet
mask 255.255.255.0, Default Gateway husik mamuk, IP address ba cliente labele
hanesan ho IP address sevidor/server nian maibe so ke subnet mask maka hanesan
no default Gateway tenke priense fali IP Servidor/server nian,hare janela
ne’ebe priense husi server/servidor.
11.
Klik OK
12.
Iha janela Wireless Network Connection
properties determina katak iha Icon Sharing tenke tau simbolu ba iha Allow
other network users to connect though this computer’s internet connection.
13.
Hili close.
F. LALAOK SHARE KA FAHE
DADUS
1. Hili
file ka folder ne’ebe atu fahe ba komputador seluk
2. Klik
kanan ba iha folder refere no hili properties mosu janela Folder refere nia
naran + properties,
3. Hili
icon Sharing mosu tampilan icon Sharing nian, hare dejenhu okos
4. Hili
icon Share mosu janela File Saring, hare iha okos
5. Iha
parte Add nia sorin karuk iha simbolu triangulu kiik oan ida, klik iha nia no
hili everyone, tuir mai klik Add atu nune everyone mosu iha tabela okos, hare
dejenhu tuir mai
6. Hili
icon Share mosu janela Your Folder is Shared, katak folder ka dadus ne’ebe fahe
susesu. tuir mai hili icon Done, hare iha okos
7. Iha
icon Shared nia okos iha Advensed Sharing klik iha nia, no determina katak tau
ona simbolu ba iha This folder are sharing, atu nune folder ne’ebe share bele
loke husi komputador seluk, hare iha okos
8. Tuir
mai hili Apply no OK. No folder refere otomatikamente fahe ona ba komputador
Cliente sira ne’ebe halo koneksaun ho komputador Server refere.
Haruka
File husi Komputador ida ba iha Komputador Seluk
Atu haruka file husi Komputador ida ba
iha komputador seluk la liu husi Flash Disk ou external ruma, maibe ho dalan
ne’ebe diak mak ita kria Homegroup entre komputador ida ho komputador seluk, ho
alternativu ida ne’e ita bele rezolve problema ne’ebe mak winhira ita nia
flash disk ou external la iha atu fo data/file husi komputador ida ba
komputador seluk.
Homegroup mak dalan ne’ebe diak liu mai
ita atu utiliza hodi haruka file/ documentus husi komputador ida ba iha
komptador seluk sem Flash Disk ou External Memory. Ezemplu ba homegroup rasik
hanesan documentus husi komputador A bele haruka ba Komputador B sem utiliza
fiu (Kabel LAN) no mos sem utiliza Flash Disk, Memory card, Hardisk External no
sira seluk tan. Maibe Homegroup utiliza deit MS Windows Seven no Wireless.
Atu hatene klaru liu tan, kona ba
homegroup ho nia maneira mak hanesan tuir mai ne’e, ita ba hare’e hamutuk deit.
Tuir
mai ita sei halo introdusaun oituan konaba Homegroup ne’e rasik.
Homegroup hanesan fasilidade ida ne’ebe
mak inklui iha Microsft Windows Seven. Homegroup halo fasil ita hodi haruka
(Share) ita nia file sira hanesan Documetos, Imajem, Video no Printer sira ho
komputador sira seluk iha rede ida nia laran. Laos ida ne’e deit, homegroup mos
bele uja hodi share ita nia drive (partisi) sira ne’ebe mak fahe tiha ona
wainhira hala’o instalasaun ba Windows, no Homegroup mos bele uja hodi fahe
Internet husi Laptop ida ba iha laptop seluk.
Vantajem husi Homegrou mak ita bele fahe
(Share) ita nia file, Printer no Internet husi komputador ida ba iha komputador
sira seluk. Homegroup mos bele fahe (share) husi komputador rua to’o sanulu
depende ba iha rede ne’ebe mak ita utiliza.
Desvantajem husi Homegroup ne’e rasik
mak ita so bele deit atu fahe (share) ita nia file sira ho komputador hotu
ne’ebe mak utiliza sistema operasaun Windows Seven. Parte seluk, atu kria/
utiliza fasilidade homegroup, komputador sira ne’e tenki iha koneksaun ba rede
ida.
Atu hari’i homegroup ida presija ita atu
prepara uluk sasan ou ekipamentu sira ne’ebe mak presija, hanesan Laptop iha
rua ba leten. Homegroup ne’e rasik presija komputador sira ne’ebe mak ninia
sistema operasaun utliza windows7 no supporta mos Ad-Hoc.
Diak,
tuir mai ne’e dalan no lalaok atu halo/ kria Homegroup ida :
Presija ita atu kompriende katak
komputador sira ne’e presija halo konfigurasaun hotu. Presija mos atu
komputador hotu tenke iha koneksaun ba rede ida deit. Ha’u fo sujestaun atu
komputador ne’ebe mak sai admin ba homegroup mak sai hanesan mos admin ba iha
rede ida.
1.
Tuir mai dalan atu kria Homegroup no Konfigurasaun husi Komputador A :
Kaer
komputador A no halo tuir prosesu tuir mai ne’e :
a. Loke
Controle Panel (ho dalan Click Start+Control Panel), no sei mosu janela hanesan
ho imajem tuir mai ne’e;
b. Iha
parte Network and Internet, klik link Choose homegroup and sharing Option, sei
mosu janela hanesan imajem tuir mai ne’e;
c. Klik
iha What is a Network Location, no sei mosu kaixa dialogu hanesan tuir mai ne’e
:
d. Hili
no Klik iha Home Network, hein to prosesu hotu no sei mosu hanesan tuir mai
ne’e : Tau Marka (Tick) iha opsaun sira ne’e (karik ita hakarak atu fahe hotu
file sira ne’e)karik la presija entaun lalika tau marka;
e. Depois
klik iha Next, no sei sai hanesan imajem tuir mai ne’e :
f. Hakerek
sai kodigu (password) ne’ebe mak iha, importante atu ita hakerek sai tiha
kodigu ne’ebe mak tanba kodigu refere sei husu wainhira komputador sira seluk
hakarak atu tama iha ita nia rede;
g. Ikus
liu klik iha Finish.
Ita nia Homegroup kria tiha ona ho
susesu. Tuir mai ita presija atu halo konfigurasaun ba komputador B hodi Join
homegroup refere.
Dalan
no lalaok atu join homegroup ne’ebe mak kria tiha ona husi komputador A.
Kaer
komputador B no hare’e tuir lalaok tuir mai ne’e :
a. Hanesan
mos iha parte primeriu (dalan/ lala’ok husi a to’o c);
b. Karik
mosu janela hanesan imajem tuir mai ne’e, entaun klik cancel atu kansela tiha.
NB : imajem iha kraik ne’e hatudu katak ita atu kria tan homegroup foun, ita labele
atu kria tanba ita sei utiliza homegroup ida deit.
c. No
sei mosu janela hanesan imajem tuir mai ne’e :
d. Hanesan
iha imajem hatudu iha leten ne’e katak eziste ona Homegroup ne’ebe mak kria ona
husi komputador A (komputador Dell-PC);
e. Tuir
mai klik iha Join now atu join homegroup refere, no sei mosu janela hanesan
tuir mai ne’e :
f. Iha
imajem refere husu ita atu fo marka ba iha tipu file sira ne’ebe mak ita
hakarak atu fahe (share), depois klik iha Next, no sei mosu janela hanesan tuir
mai ne’e :
g. Iha
janela refere husu ita atu hatama password ne’ebe mak eziste iha homegroup ne’e
(atu hatene password refere kontaktu ba admin homegroup refere);
h. Klik
iha next, no depois klik iha Finish.
Atu asesu ba iha file sira ne’ebe mak
bele atu asesu, entaun banati tuir lala’ok tuir mai ne’e: Loke MyComputer; husi
navigation panel, iha Homegroup nia okos, hare’e no klik ba komputador sira
ne’ebe mak eziste iha homegroup ida ne’e, hanesan imajem tuir mai ne’e:
Tuir
mai ita bele asesu ho diak file sira ne’ebe mak iha husi komputador seluk.
Diak ida ne’e mak prosesu ou maneira
badak ne’ebe mak ita haruka data/file husi komputador ida ba kompuador
seluk, no ita la presiza uza flash disk ou Hdd External ka ekipamentus seluk,
ita so uza wireless Ad-Hoc deit, ne’e mak ita kria tan Homegorup iha ita
nia komputador ne’ebe mak ita utilize atu haruka data ou file ruma ba
komputador seluk.
Rede Servidor
Definisaun Rede
Servidor:
Rede Servidor hanesan komputador nebe
maka halo liga ou konekta ba komputador servidor rede internet hodi hetan
koneksaun internet, tantu iha lokal e nomos Interlokal tuir rede nebe maka
defirente iha area rede seluk-seluk nebe maka hetan ka liga ba servidor.
permeira importante maka halao rede servidor hanesan koalidade servisu rede
koneksaun no fasil atu fo ba kliente hodi asesu ba rede internet, Komputador
nebe maka liga ba rede hahu husi servidor rede ne rasik hanesan kliente. Rede
Servidor henesan fundamental rede iha area lokal no mos iha parte balu halo
transmisaun base de dadus husi media ne rasik iha rede Lokal Area Network
(LAN).
Konfigurasaun Rede
Servidor:
Konfigurasaun husi servidor rede
internet refleta liu ba parte modelu komponente-komponente no setup liu husi
maneira programasaun ba software aplikasaun. Rede Servidor halo konfigurasaun
fo siguransa liu husi non Grafik layar monitor. iha buat bo’ot sai hanesan
funsaun geral hanesan rede servidor bele halao web hosting lisensa domain,
transfere ka envia base de dadus entre lokasaun nebe maka diferente e mos
hanesan file sharing.
Konfigurasaun husi rede servido remata
tuir prosesu nebe maka difisil atu hatene husi kliente wainhira atu halo
manipulasaun ba konfigurasaun rede koneksaun. Pasu pur pasu nebe maka uza hodi
halo konfigurasaun rede servidor hanesan tuir mai ne. Kategoria Koleksaun:
Pasu permeiru wainhira halao
konfigurasaun husi rede servidor hanesan halo kolabora hamutuk entre
komponente-komponente hardware nebe maka presiza. Ema nebe maka halao
konfigurasaun rede servidor tenki kompriende lalaok koneksaun rede servidor,
preparasaun rede komputador no modelo diferente nebe maka liga fiu
hodi halo funsiona ba liga husi linha komputador no koneksaun rede servidor ba
iha komponente rede ne’e rasik. Uza nain/User, tenki hatene halo utilizasaun ba
halao koneksaun entre komponente Hardware no rede Servidor. Konekta ba rede:
Wainhira ita hare ba buat importante
nebe maka presiza husi Konfigurasaun rede servidor tenki tau hamutuk ba
koneksaun entre rede servido no rede nebe’e maka uza fiu Ethernet sai fundasaun
permeiru. Iha mos tipu modelu fiu nebe maka uza hodi halao koneksaun ba
desenvolve rede. Rede Protokolu:
Koneksaun entre Servidor no uza
nain/user rede tenki halo aktivu ba protokolu nebe maka presiza halo aktivu.
modelu atu halo aktivu ka la aktivu ba uza nain/user protokolu tenki uza SQL
servidor no tenki bazeia liu ba protokolu nebe maka hanesan nesesidade husi
kliente nebe maka liga ou konekta ba rede servidor.
Servidor hanesan Sistema komputador
nebe’e maka prepara modelu servisu oin-oin iha rede komputador ida nia laran.
Servidor nebe maka suporta husi prosessor ho atetude ka lalaok scalable no RAM
nebe maka boot, e mos mai ho plataforma sistema operasaun nebe maka espesialis
ka kompatibelidade, nebe maka ita hanaran sistema operasun rede. Servidor nia
mos halao sistema komponente-komponente ba aplikasaun administrativu nebe’e
maka halao kontrolu ba asesu refere liu ba rede internet no rekursu humanu
nebe’e maka hetan iha sistema ne’e rasik, hanesan mos base de dadus nebe maka
sai ona resultadu ba impremir, no bele mos fo lisensa asesu ba iha stasaun
servisu elementus rede koneksaun.
Iha sistema operasaun Servidor iha mos
modelu-modelu servi nebe’e maka uza arsitektura kliente/servidor. Exemplu husi
servidor ne henesan Protokolu Konfigurasaun Hos Dinamik, servidor karta,
servdor PTH, servidor PTB, DNS servidor, no seluk-seluk tan. Kada sistema
operasaun servidor publiku ba servi internet ne rasik iha geralmente, maske iha
parte seluk halao manipulasaun ba rede internet ne rasik.
Servidor ne rasik halao ka fo resposta
ba kliente nebe’e maka halo request. Hanesan exemplu, kliente PKHD sempre ho
request ba iha servidor nebe maka halao ligasaun ba iha servidor PKHD; wainhira
kliente presiza enderesu IP, kliente sempre fo request ba iha servidor, liu
husi lian ka metode nebe maka simu husi servidor PKHD, ba protokol PKHD ne
rasik.
Exemplu
sistema operasaun servidor hanesan Windows NT 3.51, no mos kontinua ho Windows
NT 4.0. Ate agora sistema ne diak bele sai popularitas hanesan Windows 2000
Servidor no mos Windows Servdor 2003, ikus mai sai Sun Solaris, Unix, no
GNU/Linux.
Servidor bai-bain liga ka konekta ba
kliente liu husi fiu UTP nomos liu husi plaka rede. plaka rede ne bai-bain ita
hanaran plaka PCI ou ISA.
Ita hare husi ninia funsaun, servidor
bele kategoria ba modelu-modelu oin-oin, hanesan: servidor aplikasaun, servidor
base de dadus e nomos sai hanesan servidor proxy. Servidor aplikasaun hanesan
servidor nebe maka sai funsaun hanesan rai ka fo siguransa ba modelu aplikasaun
nebe maka asesu husi kliente, servidor dadus ne’e rasik hodi uza ba rai
dokumentus nebe’e maka uza nain/user uza tantu husi kliente liga direita ou mos
dadus nebe maka sei halao prosesu husi servidor aplikasaun.
Servidor proxy funsaun hanesan maneija
trafiku rede nebe’e maka konfigurasaun husi proxy. Uza nain/user nebe’e maka
uluk nanain tenki konhese no hatene servidor proxy hodi halao koneksaun
komputador klinte ba internet, Funsaun servidor importante liu, exmplu hanesan
ba situs internet, Siensias Natureza, rekursu humanus, e mos sai hanesan rai
base de dadus.
Faktor-Faktor yang
melatarbelakangi munculnya rekayasa perangkat lunak / Engenering Software.
Rekayasa perangkat lunak berasal dari
2 kata yaitu rakayasa dan perangkat lunak. Rekayasa perangkat lunak merupakan
perihal kegiatan yang kreatif dan sistematis berdasakan suatu disiplin ilmu
yang membangun suatu perangkat lunak berdasarkan suatu aspek masalah tertentu.
1.
Latarbelakang
disiplin perangkat lunak
Factor-faktor yang
melatarbelakangi munculnya RPL :
1.
Ketidakmampuan
organisasi memprediksi waktu, usaha dan biaya untuk membangun perangkat lunak.
2.
Perubahan
nisbah atau rasio biaya perangkat keras terhadap harga perangkat lunak.
3.
Kemajuan
pesat perangkat keras.
4.
Kemajuan
dalam teknik-teknik pembuatan perangkat lunak.
5.
Tuntutan
yang lebih tinggi terhadap jumlah perangkat lunak.
6.
Tuntutan
yang lebih tinggi terhadap mutu perangkat lunak.
7.
Meningkatnya
peran pemeliharaan.
2.
Rekayasa
perangkat lunak merupakan program-program computer dan dokumentasi yang
berkaitan. Rekayasa perangkat lunak berasal dari dua kata yaitu software (
perangkat lunak ) dan engenering ( rekayasa ).
2. Karakter-karakter perangkat
lunak
Karakter perangkat lunak atribut
perangkat lunak seharusnya memberikan pengguna kebutuhan fungsionalistas dan
untuk kerja yang dapat dirawat dan berguna.
Dalam buku software engenering
lan soom erville, perangkat lunak mempunyai karakteristik sebagai barikut :
1.
Maintainability
( dapat dirawat ), perangkat lunak harus dapat memenuhi perubahan kebutuhan.
2.
Dependability,
perangkat lunak harus dapat dipercaya.
3.
Efesiensi,
perangkat lunak harus efesien dalam penggunaan resource.
4.
Usability,
perangkat lunak harus dapat digunakan sesuai denggan yang direncanakan.
3. Hal-hal yang terkandung dalam
pemilihan bahasa pemograman
Memilih bahasa pemograman untuk
keperluan penulisan program, tentunya harus ditentukan terlebih dahulu bahasa
pemograman yang akan dipergunakan. Untuk menentukan bahasa pemograman sangatlah
penting, apakah kita akan menggunakan bahasa perakit ( assembly language ) atau
menggunakan bahasa tinggkat tinggi ( high level language ).
Bila menggunakan bahasa tinggkat
tinggi, kita akan berpikir kembali bahasa pemograman yang akan digunakan.
Pemilihan bahasa yang akan digunakan tergantung terhadap permasalahanya.
Tiap-tiap bahasa pemograman tingkat tinggi memiliki orientasi ke permasalahan (
problem oriented language ). Sebagai contohnya yaitu bahasa cobol yang
berorientasi pada permasalahan bisnis dan tidak tepat digunakan dalam
permasalahan teknik.
Terdapat hal-hal yang dapat
menjadi bahan pertimbangan dalam pemilihan bahasa pemograman :
1.
Tipe
dari permasalahanya, apakah permasalahan bisnis, teknik atau yang lainya.
2.
Kesulitan
dari permasalahan yang dihadapi.
3.
Penguasaan
bahasa pemograman yang dikuasai oleh programmer.
4.
Tipe
dari pengolahan datanya, apakah berbentuk batch processing atau online
processing atau online processing.
5.
Ketersediaan
bahasa pemograman yang dimiliki
6.
Ketersediaan
program-program pustaka ( library ) yang ada dan yang dapat dimanfaatkan oleh
bahasa yang akan dipilih.
7.
Kemampuan
dari bahasa pemograman yang akan digunakan.
8.
Jenis
dari bahasa pemograman, compiler atau interpreta.
9.
Dukungan
dari pembuat bahasa pemograman bila ada perubahan-perubahan baru.
10.
Kemudahan
dari bahasa pemograman dalam modifikasi program bila terjadi perubahan.
11.
Konfigurasi
perangkat keras dan system software yang sudah digunakan.
4. Programming in the small dan
programming in the large
Programming in the large dan
programming in the small, dalam software engenering ( rekayasa perangkat lunak
), programming in the small dan programming in the large memiliki 2
perbedaan untuk menulis sebuah software ( perangkat lunak ). Program ini
dirancang oleh Frank Deremer dan Hans Kron pada tahun 1975 di sebuah buku yang
berjudul “ programming in-the-large versus programming in-the-small”.
a.
Programming in the small
Dalam sebuah development
software, programming in the small diartikan sebagai aktifitas penulisan
program yang minim atau kecil. Program yang terbilang kecil dan mempunyai
source code dengan ukurang yang terbilang kecil dan memiliki spesifikasi yang
relative mudah dan sanggat bagus.
Programming in the small ikut
beserta programming individual atau memiliki kelompok kecil yang sangat
memiliki waktu yang cukup panjang periodenya dan mungkin turut serta dalam less
formal dan praktis (secara instant dalam sebuah dokumen atau testing ), tols
dan bahasa program.Programming in the small bias dikatakan sebagai prototype
software atau dimana terdapat aplikasi development ini sangat penting dan
stabil atau berkompetent. Dalam bahasa computer, programming in the small dan
shoat-lived program matic, dalam eksekusi tersendiri dalam ACID transaksi dan
acces pada local logica dan resource semua file, database dan lain-lain.
b.
Programming in the large
Dalam software development,
programming in the large, bias terlibat dalam suatu program yang besar dalam
sebuah grup manusia atau pada grup kecil yang sangat panjang periode waktunya.
Sebelum dalam kondisi ini bisa memberi hasil yang besar dan lengkap, program
ini bisa dipelajari untuk memahaminya.
Beserta programming in the large,
code manager tempat untuk partisipasi bekerja modul beserta precisely-specified
interaction. Dalam permintaan ini sangat hati-hati dalam rencana dan sangat
hati-hati dalam dokumen.Beserta programming in the large, program pemilihan
yang sangat susah .
Jika pilihan operasi dalam suatu
modul, pekerjaan seseorang untuk mendapatkan uang dan mengiginkan re-doing.
Kareta ini satu goal dari programming in the large terlibat dalam pengaturan
atas modul dan tidak perlu mendapatkan pilihan.
Programming in the large
permintaan dalam management skils, dalam bahasa computer, programming in the
large bisa langsung pada code programming yang representasi pada level yang
tinggi, dalam transmisi logic pada system yang ada.
INTERNET
Organizasaun, Institusaun, setor privado ka
sociadade civil e seluk tan ida nebe maka la usa meios Internet iha nia fatin?
Hanesan Institusaun boot nasaun nian, Parlamento, Governo, Tribunal Recurso e
moos ba setor empresa publico e empresas privadas, Sociadades Civil e
komunidades.
Tamba necessidades ba informasaun maka kria meios
internet nebe ohin loron ita hotu konhese ida hakbesik mundo ne´e ho
informasaun ida nebe la iha nia limites no meios komunikasaun ida ke fácil no
lais tebes depende ba tecnologia nebe nia usa no capacidades ba linha internet
iha fatin ida. Internet mosu iha era ou tempo Guerra fria iha tinan 1960 a
1970. Governo Norte-americano desenvolve sistema redes ida nebe liga
computadores militares sira nian bele troka informasaun entre sira iha rede
nebe estabelese maka ARPANET nebe ohin loron ita konhese Internet.
Definisaun
Internet:
Definisaun Internet, Inter e Net, Interligasaun
Redes ou hanesan redes nebe espalha ka ligasaun ba mundu tomak ou rede nível
mundial nian, ida nebe hamosu interligasaun ho computadores utiliza protoco
internet nian hanesan protocolo ba enderreso http e porta 80. Internet ohin
loron sai dominante iha sector hotu hotu hanesan meios ba pesquisa nian nebe
ohin loron lui husi Google engine ita bele hetan informasaun barak tebes. Iha
Março 2007, fórum international Internet nian halo kompleto survey nebe fo sai
resultado 16,9% populasaun mundial utiliza internet ou husi ema 1.1 bilhaun.
Ohin Lui tia tinan 5, pupulasaun ba acesso Internet iha mundo aumenta lui tan
no nebe hetan survey iha tinan 2007.
Internet Serve
ba saida:
Internet serve hanesan principais meios komunikasaun
nebe inventa husi ema atu bele transmiti dados nebe ho distancia, serve hanesan
fatin pesquisa no konsulta informasaun nebe entre ema individual ka grupo ou
intitusaun ka nasaun bele partilha informasaun ba malun hanesan rede publico ou
rede privado nebe lui husi protesaun sistema seguransa redes nian. Internet
ohin loron serve no facilita tebes intitusaun ka nasaun ida atu bele halo moos
publicidade ba nia institusaun no ni arai leui husi meios hanesan website, e
serve moos transmiti informasaun no kontakto ba malu lui husi email hanesan
moos protocolo ida husi internet rasiik ba porta 25 nian. Ho internet ita bele
transmiti texto, fotos, vídeos halo ligasaun ho lian ou voice e vídeo ho ema
nebe iha fatin seluk ou rai seluk.
Intranet
Seda mak Intranet? Intranet hanesan rede lokal ida
ou ita bele bolu hanesan pilar ida ho naran LAN ho lian Ingles (Local Area
Network) nebe estebele lui husi protocol TCP IP, rede local ou rede nebe ho nia
dimensaun la laun. Intranet ohin loron nia funsaun significante tebes ba iha
institusaun, governo, empresas ka sociadade civil nebe estabele sira nia rede
local rasik hodi sai hanesan fontes ba fasilita interligasaun computadores,
laptops, printer, fahe files, vídeo e audio e sistema aplikasaun nebe instala
iha sistema rede local nebe estabelece lui husi protocolo TCP IP e ba
distribuisaun IP DHCP Dinamik e Statistik nebe bele kontrola husi server ida ka
computador ida nebe sai hanesan central ba distribuisaun IP nian.
Intranet serve
ba saída?
Intranet serve ba funcionalidade intitusaun,
Governo, empresas, Sociedade Civil, setor edukasaun, setor seguransa e defesa,
lui husi meios intranet ita bele halo ona poupansa ba iha distribuisaun
documento, ficheiros, vídeo e áudio ou texto ruma iha fatin ida deit atu bele
partilha ba malu ou share ba malu fácil lui e poupa moos gastos ba orçamento
hodi hola suratan ka CD mamuk, ou sistema nebe haketak husi redes ou exemplo
hanesan funcionário ida hakarak hetan kontaktos nia chefes sira, funcionário
ida nee bele tama iha aplikasaun intranet e bele pesquisa iha parte kontaktos
nian, funcionamento intranet ita bele hamenus ona produsaun suratan barak barak
e poupa mos tinta ba printer nian atu evita print document nebe la precisa
kuando ita bele moos konsulta deit e tau iha ita nia computador nebe servisu
ba. E bele sai sistematiku lui ba informasaun no dados nebe la iha burokratiko.
Intranet serve ba funcionamento gestaun ba dados
nian iha server ida ka computador ida nebe bele fahe ba grupo, acesso ba
intranet bele lui husi aplikasaun intranet nebe ho interface web nian ou lui
husi protocolo http. Ou bele moos lui husi Login script nebe estabelese iha
plataforma Microsoft nian, Active Directory.
Acesso ba intranet iha nia limitasaun ba acesso
individual ka grupo nebe determina lui husi nível segurança nian nebe
estabelese iha institusaun ida ka pessoal nebe maka sai hanesan controlador ba
acesso intranet nebe lui husi usuário ou users e senha ka palavra-chave nebe
defini husi ema nebe maka kaer hanesan administrador ba sistema intranet.
Intranet bele moos hanesan fontes ba informasaun base nebe bele transmiti ba
iha intranet lui husi protocolo ba rede internet nian hodi sai ba acesso
externa nian ou WAN (Wide Area Network).
Arquitectura
Intranet nian?
Arquitectura intranet básico nian maka bele usa
servidor ka server ida hanesan fonte ba gestaun dados nian e bele moos usa ba
aplikasaun intranet nian nebe desenvolve ho interface web nian e base dados
bele moos iha server ida deit, nee so funciona ba institusaun ka entidades nebe
la iha volume serviços ka dados nebe boot, maibe kuando institusaun nebe boot e
iha orçamento nebe suficiente bele fahe arquitectura no sistema sira nee ba iha
servidor ida idak nian, ohin loron komesa iha ona tecnologias nebe foun hanesan
virtyal machine no cloud nebe halo servidor ka server ida deit bele simu
arquitectura 2 ka 3 hanesan nee ho aplikasaun la hanesan. Intranet bele
funciona ho arquitectura computador ida nebe iha kondisaun ba armazenamento
dados, placa redes ou network card e hard disk nebe suficiente, memory nebe
boot lui husi 2GB pelo menus, Processor Pentium 4 ba leten.
Intranet sei bele facilita tan utilizasaun ba
protocolo komunikasaun nian hanesan protocol ba smtp ba email local nian laos
deit ba meios protocolo http nian nebe usa ba acesso internet, iha intranet moo
sita bele usa protocolo http hanesan local host ou so acesso web interface
local deit. Geral lui plataforma ba acesso intranet feito husi servidor local
ida e rede local ida hanesan ita temi tia ona iha introdusaun LAN nebe instala
iha institusaun ida ka mesmo ema individual ida.
Extranet
Seda maka Extranet? Extranet hanesan extensaun husi
intranet ou konjugasaun redes nebe husi intranet nian LAN ho WAN, husi rede
local ba rede nebe exterior nian, nia funsaun hanesan ho intranet, intranet ita
so bele acesso deit iha ita nia área, exemplo hanesan acesso iha institusaun
ida. E acesso ba extrenat hanesan funsaun ida nebe estabelese rede WAN ou rede
ba exterior ho objetivu katak dados no informasaun nebe hetan iha intranet bele
moos acesso husi luir ho dalan ba acesso internet nian nebe defini lui husi
moos nível acesso segurança nian hanesan bele usa deit protocolo http ou
protocolo https ba acesso autenticadu ho username e palavra-chave. Hare ba
nível de Seguransa iha parte extranet nian sei la hanesan ho intranet mesmu ke
sai husi raiz ida deit e plataforma ida deit, maibe iha konfigurasaun sistema
seguransa nebe halo diferente hanesan acesso ba estabelese rede interligasaun e
moos acesso ba tama iha interfase dados no informasaun nian. Ho sistema
extranet ohin loron, bele evita ona ita lori external hardisk ka disco seluk
nebe ita grava husi intranet, tambá dados nebe ita hetan husi extranet hanesan
moos dados nebe tau iha intranet. Lui husi extranet bele facilita tebes
funcionários ka entidades ruma kuando halo viagen ba luir k aba tuir encontro
ruma sira bele foti sira nia apresentasaun sira nee ka dados nebe precisa atu
halo debates ka distribui ba ema seluk ou participantes sira iha seminário ruma
ka reuniaun ruma.
Fahe Wifi Uja Laptop
Ok
diak, iha ne'e Belun lupussousa.blogspot sei fo hatene oinsa Belun bele uja
komputer liu ida ho modem ida deit. Iha maneira barak nebe'e mak ita bele halo
hodi fahe ou share internet husi laptop ida ba laptop seluk maibe iha kalan ida
ne'e Belun LP sei esplika oinsa ita uja aplikasa ida naran "Wifi Hot-Spot
Creator" atu fahe rede internet husi laptop ida ba Laptop seluk.
Diak
ita komesa, buat nebe’e mak presija;
1. Tenke
iha modem nebe’e bele acesso ba internet.
2. Laptop
rua ho nune’e ida bele uja modem no ida hodi halo teste wifi
3. Loke
browser nebe’e instalado iha Belun nia Laptop,
4. Depois
Belun husu iha Tia google ho liafuan “Download Wifi Hot-Spot Creator” Belun
Click deit iha ne’e. keta haluha password atu download mak iha kraik
ne'e www.lupussousa.blogspot.com
5. Belun
download tiha Aplikasaun ne’e, hein to’o nia download kompleto
6. Depois
ida ne’e Belun right click iha domentus .zip nebe’e belun download tiha ona
ne’e no hili “extract file here” depois sei mosu Fixeiro foun ida ho naran
hanesan ho file .zip nebe’e Belun download. Depois ida ne’e Belun bele instala
tiha aplikasaun iha fixeiro laran ho naran “ConnectifyInstaller”
7. Depois
de instala sei mosu hanesan imagem iha kraik.
8. Ita
tenke crack software ne’e nia license. Buka iha fixeiro ida ohin Belun extract
ne’e depois belun crack tan .zip ida ho naran Keygen. Right click no click “Run
with Administrator” iha Keygen nia leten. Hare imagem kraik, depois de click
Enter License nia sei husu ita atu tahu email ho license key iha neba. tan ne'e
Belun copy email ho license iha Keygen pois paste ida-ida ba laran depois click
activate. Depois ida ne'e Click OK
9. Agora
ita parte configurasaun.
10. Click
Shortcut ho naran Connectify iha Desktop, hare imagem kraik ne’e. Configura
tuir Belun nia hakarak Hot-Spot Name ho Password tau tuir Belun nia hakarak no
internet share belun hili tipe modem nebe'e mak belun uja, maibe se belun uja
Local Area Connection ntaun Belun Hili "Local Area Connection" ou
LAN. depois Click Start Hotspot.
11. Belun
agora bele koko tok uja laptop seluk ou telphone nebe'e iha wifi hodi koko liga
tok ba wifi nebe'e mak Beluk configura tiha ona. Se Belun bele hetan ona
ligasaun ntaun Voila no enjoy coneksaun ne'e mai se belun seidau bele liga ba
wifi koko konfigura didiak tok no se labele nafatin Belun bele husu ajuda iha
kraik no belun lupussousa.blogspot sei laran haksolok hodi ajuda Belun.
Konkluzaun
Ba le’e nain sira hotu ne’ebe le’e ami
nia relatorio ida ne’e, karik iha parte balun ne’ebe la los no la tuir teoria
balun karik labele konfuzaun tamba ne’e mak ami hakerek nain sira nia hakas an
no serbisu, ba ita bo’ot le’e nain tomak karik iha failha ruma ho ami nia relatorio
ida ne’e, bele aumenta tan ita bo’ot sira nia sujestaun ka bele mos modifika
atu nune relatorio ida ne’e bele sai diak liu tan hodi bele fo benefisiu mai
ita atu komprende klean liu tan ba iha Rede komputador ka Jaringan Komputer.
obrigado ba relatorio nebe ohin ami hare no le kapas tebes thanks for write
BalasHapusRelatoriu ne'e kapas tebes.
BalasHapusobrigado barak tamba relatorio nee kapas loss
BalasHapusObgdadu barak ba referesia💪💪
BalasHapusObrigado barak ba referência ne'e maun👍
BalasHapusObrigadu wai'in tebes ba ita boot sira nia esforsu tomak ne'ebe halo relatorio ida ne'e.
BalasHapus